“(...) Olağanüstü yönetimlerin tarihi bize bir şey söylüyorsa eğer, bu, devlet şiddetine verilecek en etkisiz yanıtın hukukun egemenliğinde ısrar etmek olduğudur. Gerekli olan, devlet şiddetini yasallık talebiyle etkisiz kılmaya çalışmak yerine buna karşı bir karşı-siyaset geliştirmektir…”
Neocleous
Hayalini kurduğumuz insanca, hakça düzenin ebesi olacak yegâne anahtar teredütsüz bir biçimde sürdürülecek olan sınıf mücadelesidir.
Sürdürülen savaşın yekûn vaktinin uzun bir periyodunda düşman hep daha üstün ve güçlü olacağı için, yumuşak bir siyasetin, evrimciliğin, kendini tamamen örtmenin ve bu yoldan hızla sağa kayışın/sağda durmanın teorisi rahatlıkla yapılabilir. Yerine ve zamanına göre geri çekilmeler, dinlenmeler, suskunluk dönemleri anlamlı olacaksa da, karşı tarafın kudretine ve kendi varlığının ederine bakarak yapılacak olan “zayıflık” ve sürekli düzenin içinde koşullar arama tavrının net karşılığı mücadeleden kaçışın kitabîleştirilmesinden başka bir şey olmaz.
Solun bir bölümünün, devrimciliğe (aynı anlamda radikalliğe) bakışında kullandığı düzen ağzı, “zamanı değil”ler, “goşizm”ler, “kitleyi ürkütme”, “solcuları aslanların ağzına atma” söylemleri, ilgili kümenin kolay olana alışmış olmasından kaynaklanır.
Devrimcilik zor, daha kötüsü gereksiz, anlamsız gelmektedir ve “Marksist'im” diyerek Markizmin içinde görünebilmek için durulan konumu meşrulaştırmak gerekmektedir.
Mücadele ve Moral
Ara başlığımızdan önceki paragrafın girişinde radikal bir çizgi sürdürmenin, mutedillerce “zor bir iş” olarak görüldüğünü söyledik. Bunda bir şey yok, zira devrimcilik hakikaten zor bir iştir, sabır, özveri gerektirir ve bedeller ödersiniz. Türkiye'de, özellikle de son AKP dönemi itibariyle, sıcak savaşın içinde olmayan, illegal ya da “sert” bir pratik göstermeyen solun üzerinde dâhi epey ağır bir baskının hüküm sürdüğünü düşünürsek, işin zorluğu daha bir vuzuha erer.
Fakat; yukarıda da belirttiğimiz gibi düzenin içinde tutunmaya çalışan restorasyoncuyu restorasyoncu yapan devrimci mücadeleyi zor olarak görmesi değil buna açık ya da gizli biçimde anlamsızlık ve gereksizlik mânâları atfetmesidir.
Artık o işlerin zamanı geçmiştir, yeni bir dünya, yeni fikirler, yepyeni sorunlarla taze gerçekler ve başka koşullar vardır. Sözünü ettiğimiz siyasal âlem bütünüyle devrimci durmaktan soyutlanmış bambaşka bir evre(n)dir. Üzücü olansa birçoğu için bu evren, sonradan gelinen bir yerdir (boşluktur), onları oraya taşıyan itki bir yenilgi ve dağılma tecrübesidir.
Yani burada, Türkiye reformculuğunun hacimlice bir bölümünün “antika” döneminin devrimci oluşu gerçekliğini vurgulamaya çalışıyoruz.
Bu vurgu önemli, çünkü ara başlığımız olan “moral” ile doğrudan bağlantılı.
Devrimci mücadelede moralsizliğe kaynaklık eden temel; savaşı sürdürememe, yorgun düşme ve yılgınlık hakikatidir. Bu duygu durumu için, onu içine sindiren, hatta güzelleyen, romantikleştiren nice şarkı, şiir bile yazıldı.
E peki “savaşı sürdüreceğiz” diyenler, “bu şartlarda” ve ne var ne yoksa her şeyi darmadağın eden bir kasırgadan sonra bu “delice” iradeyi nasıl ortaya koyabildiler? Sebepleri salt “inat” ve “hırs”ta arayanlar fena hâlde yanılacaklardır. Malzemesi insan olan hareketlerde adını andığımız duyguların da etkili olduğu muhakkak ki yadsınamaz ama politik bir bilinç, rüşt olmaksızın “gaz”la gidebileceğiniz yer ancak bir iki adım kadardır...
Ki günümüzün mutedillerinin bir kısmı salt “inat”la ve ellerinde ateşli silahlarla bir yere kadar da gidebilmiştiler. Unutmamalı.
Cephede kalanlardaysa daha fazlası vardı. İnat ve hırstan fazlası ise moraldir. Burada morali sadece bilinen ahlakî anlamı üzerinden söylemiyoruz. Örneğin “haklıyız kazanacağız” demek moralli olmanın bir ifadesidir ancak bunu kuru laftan arındıran şey, neden haklı olunduğunun binlerce sayfa boyunca anlatılmış olmasıdır.
Hülasa devrimci moralin tuğlalarını koyan bir bilme hâliydi, inanç ve güvendi. İdeolojisine inanç, kavgaya güven. Savaşı sürdürenleri diğerlerinden güçlü kılan da işte bu inançlı ve emin olma hâli olmuştur. Onlardaki bu moralli olma durumu ve o moralle devam ettirilen kavga; ulaşabildiği sokaklara, mahallelere, köylere de moral pompalıyor ve devrimciliğin reformculuktan daha fazla insan kazanmasını sağlıyordu.
Geçmiş zaman kipleri kullanıyoruz çünkü günümüzde marksizm-leninizm, devrimcilik ülke tarihinin en güçsüz, en etkisiz, kayıp noktasındadır.
Fakat, tekraren görülüyor ki bu siyasî boşluktan sıyrılıp yükselebilen bir reformcu/legal sosyalist hareket de yoktur, doğamamıştır.
Mevcut durum, hem sosyolojinin hem de Türkiye solu tarihinin, biçiminin, gerçeğinin bir neticesi.
Bu coğrafyada milyonları örgütlemiş olan ulusal hareketin ve Türkiye devrimci hareketi içinde öne çıkan organizasyonun 12 Eylül sonrası çıkışlarındaki benzerlik, salt bir tesadüf olabilir mi? Onları “o hareket” yapan, kitlelerle buluşturan, onların hapishanelerdeki direniş tavırları ve yığınaklarını yapıp, ilk fırsatta yeniden ve kararlılıkla kavgaya koşmalarından başka bir şey değildi.
Bu kadar sârih.
Bitirelim
Sınıflar arasındaki savaşın “uzlaşma”sı olmaz. En son FARC örneğinde gördüğümüz gibi Marksist bir örgütün devletle anlaşarak kazanabilecekleri; tutsakların belli koşullarla salıverilmesi, savaşanların affı ve ilgili hareketin düzen siyaseti içinde var olabilmesi hakkından öteye gidemez. Eşyanın tabiatı budur, devrimci hareket ancak devrimden ve sosyalizmden vazgeçmesi şartıyla düşmanıyla anlaşabilir.
Burada da zafer sadece ve sadece kapitalizm ve emperyalizmindir. Eskinin devrimcilerine kalan yalnızca bir yaşamını sürdürebilme “kazanımı” olabilir.
Bu, moralin ve radikalliğin yenilgisi ve dolayısıyla sınıfın kaybetmesi demektir.
Sınıfın zaferinin ön şartı radikalliğin devamından geçiyor. Radikallikse sınıfın bilinciyle donanmakta.
“Soyları hiç tükenmeyen şahinler” eğer;
“Bununla duracağız gündüz gece
Kin kapılarını kırıncaya dek”
diyorlarsa... Bundandır.
“Ancak cılız ve kuvvetsiz çocuklar sancısız doğar” [1]
İsmail Güney Yılmaz
27 Ağustos 2022
Dipnotlar
[1] Carl Richter, Staats – und Gesellschaftsrecht der Französischen Revolution von 1789 bis 1804 (Berlin, 1866), Cilt 26, s. 63. (Alındığı kaynak: Hobsbawm, Eric J., Fransız Devrimi’ne Bakış, [Ankara, 2021], s. 49, Dipnot)
